ضرورت و جایگاه امام معصوم در سلوک عرفانی با تکیه بر کتاب و سنت

از دغدغه‌های بسیار مهم دانش عرفان، تبیین کیفیت به فعلیت رساندن استعدادهای انسان و نحوه رسیدن او به غایاتش است. اهل عرفان با اثبات ضرورت سلوک عرفانی، گام‌نهادن در این مسیر را بهترین راه‌حل برای رسیدن به هدف مذکور می‌دانند. این مقاله می‌کوشد نسبت امام معصوم با سلوک الی‌اللّه را از دو منظر بررسی کند: ارتباط امام معصوم با صراط سلوکی؛ و رابطهٔ امام معصوم با سالک. امام معصوم مقوِّم صراط سلوکی است و شأن و منزلت وی در سلوک عرفانی، با نبی‌اکرم یکسان است. از این‌رو، منزلت امام معصوم با هیچ یک از انسان‌ها قیاس‌پذیر نیست و تمامی انسان‌ها برای تقرب الی اللّه نیازمند او هستند. او قادر است سالکان را در صراط سلوکی هدایت کند. ارشاد دیگر سالکان نیز فقط به واسطهٔ استمداد از امام معصوم تصورپذیر است. هدایت از جانب امام معصوم در صراط سلوکی به نحو ارائهٔ طریق و إیصال إلی المطلوب تحقّق می‌پذیرد.